Home » Cây rau mương có mấy loại? Mách bạn một số bài thuốc hay từ rau mương

Cây rau mương có mấy loại? Mách bạn một số bài thuốc hay từ rau mương

Rau mương là loại cây khá phổ biến ở Việt Nam. Tuy nhiên, không nhiều người nắm rõ cây rau mương có mấy loại? Công dụng cây rau mương là gì? Từ đó bỏ lỡ nhiều giá trị của chúng trong việc chữa bệnh.

Cây rau mương có mấy loại? Giải đáp từ các nhà thực vật học

Rau mương là một loại cây thảo, ưa ẩm, phát triển tốt ở nơi đất ướt, ngập nước nhẹ. Bàn về vấn đề “Cây rau mương có mấy loại?”, các nhà thực vật học cho biết: “Tại Việt Nam, cây rau mương gồm nhiều loại khác nhau tùy theo cách gọi dân gian và đặc điểm sinh học”.

Dưới đây là một số loại cây rau mương phổ biến:

Rau mương xanh (Limnophila aromatica)

Mương xanh là loại rau mương phổ biến nhất, thường gặp ở miền Tây Nam Bộ. Chúng còn được gọi với các tên khác nhau như: Rau om thơm, ngò om, …

Thân cây dạng thân thảo, mọc bò hoặc đứng. Lá cây có màu xanh lục hoặc hơi tím, có rãnh dọc. Lá mọc đối xứng, thon dài, mép lá có răng cưa nhỏ. Hoa nhỏ, màu tím nhạt hoặc tím xanh, thường mọc đơn lẻ ở kẽ lá.

Rau mương xanh khi vò có mùi thơm đặc trưng nên thường được dùng làm gia vị trong các món canh chua, lẩu.

Rau mương tía / rau om tía

Cũng thuộc chi Limnophila nhưng rau mương tía là biến thể có sắc tố anthocyanin. Thân và lá màu tím nhạt hoặc tím đỏ. So với loại xanh truyền thống, rau mương tía có mùi vị tương tự, đôi khi dùng làm cảnh hoặc trồng ven bờ ruộng.

Một số nơi gọi các loài khác là “rau mương”

Tùy vùng miền, “rau mương” còn là tên gọi địa phương của vài loài cây khác mọc ở vùng đất ẩm, gần mương nước, như:

Rau ngổ (Enhydra fluctuans) thường bị nhầm với rau om.
Rau sam, rau dừa nước non hoặc các loại cây mọc ven mương đôi khi cũng được gọi là “rau mương” địa phương nhưng không phải Limnophila.

Tác dụng của rau mương theo Y học cổ truyền

Theo Y học cổ truyền, cây rau mương có tính mát, vị ngọt và có nhiều công dụng điều trị bệnh như sau:

Thanh nhiệt, giải độc: Giúp làm mát cơ thể, giảm tình trạng nóng trong, nổi mụn, viêm nhiễm.
Trừ thấp, tiêu thũng: Hỗ trợ giảm sưng, phù nề, kháng viêm trong các chứng bệnh liên quan đến thấp nhiệt.
Chữa thấp khớp: Giảm đau nhức, đặc biệt ở người bị phong thấp, khớp xương viêm đau do thời tiết.
Trị tiêu chảy, tả lỵ, viêm ruột: Lá và rễ rau mương có tác dụng cầm tiêu chảy, làm dịu hệ tiêu hóa.
Làm mát máu, tiêu sưng viêm: Dùng cả trong uống lẫn đắp ngoài để giảm mụn nhọt, mẩn ngứa, viêm nhiễm.
Trị cảm mạo, phát sốt: Dùng sắc uống giúp hạ sốt, ra mồ hôi, giảm mệt mỏi.

Gợi ý một số bài thuốc hay từ cây rau mương

Dưới đây là một số bài thuốc hay từ cây rau mương mà các bạn có thể tham khảo và áp dụng tại nhà giúp khắc phục bệnh hiệu quả:

Mụn nhọt, áp xe, chín mé

Cây rau mương có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm, làm mát và giảm mưng mủ tổn thương ngoài da. Có 2 cách dùng phổ biến với loại cây này như sau:

Dạng đắp: Lá và thân rau mương giã nát, đắp ngoài da 10–15 phút.
Dạng uống: Sắc 30–40g rau mương khô mỗi ngày.

Bệnh dạ dày do vi khuẩn H. Pylori

Nếu muốn giảm đau bụng, khó tiêu, đầy hơi và cải thiện viêm loét dạ dày liên quan đến vi khuẩn HP, các bạn có thể sử dụng cây rau mương.

Tốt nhất là dùng rau mương đã ra hoa vàng, phơi khô, sao vàng hạ thổ, sắc uống hàng ngày.

Tiểu đường tuýp 2

Trong Đông Y, rau mương được chứng minh có khả năng hỗ trợ ổn định đường huyết và cải thiện chức năng tuyến tụy.

Nguyên liệu cần chuẩn bị là rau mương, chuối hột, dây mây, lục bình, lá vú sữa tím, cam thảo nam và khổ qua. Sắc lấy nước uống 2 lần/ngày.

Viêm họng, viêm amidan

Lá rau mương tươi, rửa sạch và nhai nuốt cũng có thể trở thành bài thuốc hay trị viêm họng, viêm amidan. Tác dụng của lá giúp giảm đau họng, kháng viêm vùng họng, hỗ trợ tiêu viêm và làm dịu cổ họng.

Tiêu chảy, đầy bụng, khó tiêu

Lá rau mương giã nát, vắt lấy nước uống giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm tình trạng tiêu chảy, đầy hơi.

Cây rau mương có tác dụng phụ không?

Bên cạnh cây rau mương có mấy loại, công dụng của rau mương thì cũng rất nhiều người quan tâm cây rau mương có tác dụng phụ không?

Theo các chuyên gia, cây rau mương mặc dù là một loại thảo dược dân gian lành tính nhưng vẫn có thể gây ra tác dụng phụ trong một số trường hợp nhất định sau đây:

Rối loạn tiêu hóa: Dùng quá nhiều rau mương hoặc uống nước sắc quá đặc có thể gây tiêu chảy, đầy bụng hoặc đau bụng nhẹ.
Dị ứng: Một số người cơ địa nhạy cảm có thể bị dị ứng với các thành phần trong rau mương, dẫn đến nổi mẩn, ngứa, phát ban hoặc sưng môi, miệng.
Tác động không rõ ràng với thuốc Tây y: Chưa có nghiên cứu chính thức về khả năng tương tác của rau mương với các loại thuốc điều trị hiện đại. Tuy nhiên, việc dùng song song có thể làm giảm hoặc tăng tác dụng thuốc, gây ảnh hưởng không mong muốn.

Lưu ý khi dùng cây rau mương làm thuốc

Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi sử dụng cây thuốc rau mương để hỗ trợ điều trị bệnh, giúp bạn sử dụng hiệu quả và an toàn hơn:

Không tự ý dùng khi chưa hỏi ý kiến chuyên gia: Dù là cây thuốc dân gian nhưng vẫn có thể gây tác dụng phụ nếu sử dụng sai cách hoặc sai bệnh. Do đó, trước khi sử dụng các bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ có chuyên môn.
Sơ chế kỹ lưỡng trước khi sử dụng: Chỉ nên sử dụng rau mương khi đã làm sạch. Điều này nhằm đảm bảo lá cây đã được diệt khuẩn, loại bỏ tạp chất, tránh nhiễm trùng (đặc biệt khi dùng để đắp vết thương ngoài da).
Không nên lạm dụng cây rau mương: Dù lành tính nhưng dùng quá liều hoặc kéo dài có thể gây tác dụng không mong muốn. Do đó, các bạn chỉ nên dùng đúng liều lượng, đúng thời gian theo hướng dẫn tin cậy.
Hiệu quả tùy cơ địa: Mỗi người có cơ địa, tình trạng sức khỏe và mức độ bệnh khác nhau do đó hiệu quả cũng khác nhau. Nếu không thấy cải thiện sau vài ngày sử dụng, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để có phương pháp điều trị phù hợp hơn.

Qua bài viết hy vọng các bạn đã giải đáp được thắc mắc cây rau mương có mấy loại? Cũng như bỏ túi một số bài thuốc hay từ rau mương và lưu ý quan trọng để sử dụng an toàn, hiệu quả.

Xem thêm bài viết: